w psychofizyce próg sensoryczny jest najsłabszym bodźcem, który organizm może wykryć. O ile nie zaznaczono inaczej, Zwykle definiuje się go jako najsłabszy bodziec, który można wykryć w połowie czasu, na przykład, jak wskazuje punkt na krzywej prawdopodobieństwa. Opracowano metody pomiaru progów w dowolnym sensie.
pierwsze systematyczne badania mające na celu określenie progów sensorycznych przeprowadził Ernst Heinrich Weber, fizjolog i pionier psychologii eksperymentalnej na Uniwersytecie w Lipsku., Jego eksperymenty miały na celu wyznaczenie absolutnych i różniczkowych progów. Weber był w stanie zdefiniować próg bezwzględny i różnica statystycznie, co doprowadziło do ustanowienia prawa Webera i pojęcia tylko zauważalnej różnicy do opisania progu percepcji bodźców.
Po pracy Webera Gustav Fechner, pionier Psychofizyki, badał związek między fizycznym natężeniem bodźca a psychologicznie postrzeganą intensywnością bodźca., Porównując zmierzoną intensywność fal dźwiękowych z postrzeganą głośnością, Fechner doszedł do wniosku, że intensywność bodźca zmienia się proporcjonalnie do logarytmu natężenia bodźca. Jego odkrycia doprowadziły do powstania skali decybelowej.
zdefiniowano kilka różnych progów sensorycznych;
- próg bezwzględny: najniższy poziom, na którym można wykryć bodziec.
- próg rozpoznawania: poziom, na którym bodziec może być nie tylko wykryty, ale także rozpoznany.,
- próg różnicowy: poziom, przy którym można dostrzec wzrost wykrytego bodźca.
- próg końcowy: poziom, powyżej którego bodziec nie jest już wykrywany.
Pomiar i badanie progów sensorycznych
określenie i pomiar progów sensorycznych wymaga ustalenia granicy czułości tak, aby obserwacje percepcyjne prowadziły do progu bezwzględnego. Zwykle przyjmuje się, że poziom czułości jest stały przy wyznaczaniu granicy progowej., Istnieją trzy popularne metody określania progów sensorycznych:
- metoda granic: w pierwszym etapie podmiot jest stymulowany silnymi, łatwo wykrywalnymi bodźcami, które są zmniejszane stopniowo (Sekwencja malejąca), aż nie są w stanie wykryć bodźca. Następnie stosuje się kolejną sekwencję stymulacji zwaną sekwencją wstępującą. W tej sekwencji intensywność bodźca wzrasta z podświetlanego do łatwo wykrywalnego. Obie sekwencje są powtarzane kilka razy. Daje to kilka chwilowych wartości progowych., W następnym kroku średnie wartości są obliczane oddzielnie dla sekwencji rosnących i malejących. Średnia wartość będzie niższa dla sekwencji malejących. W przypadku audiometrii różnica średnich w sekwencjach wstępujących i zstępujących ma znaczenie diagnostyczne. W ostatnim kroku średnia z wcześniej obliczonych środków spowoduje próg bezwzględny.
- metoda bodźców stałych: bodźce o różnej intensywności są przedstawiane w losowej kolejności podmiotowi. Intensywności obejmują bodźce, które są z pewnością subtreshold i bodźce, które są z pewnością ponadprogowe., Przy tworzeniu szeregu przybliżony próg oceniany prostszą metodą(tj. metodą limitów). Losowe sekwencje są przedstawiane testerowi kilka razy. Za próg przyjmuje się siłę bodźca, postrzeganą w ponad połowie prezentacji.
- metoda adaptacyjna: Stymulacja rozpoczyna się bodźcem ponadprogowym, następnie podaje się kolejne bodźce o intensywności zmniejszonej w wcześniej określonych etapach. Seria jest zatrzymywana, gdy siła bodźca staje się subthreshold (nazywa się to zjawiskiem zwrotnym)., Następnie krok jest zmniejszany o połowę i stymulacja jest powtarzana, ale teraz z coraz większą intensywnością, aż podmiot ponownie zobaczy dźwięk. Proces ten jest powtarzany kilka razy, aż rozmiar kroku osiągnie wstępnie ustawioną wartość minimalną. Dzięki tej metodzie można bardzo dokładnie określić wartość progową. Początkowy rozmiar kroku można wybrać w zależności od oczekiwanej dokładności.
przy pomiarze progu SENSORYCZNEGO należy uwzględnić hałas. Szum sygnałowy definiuje się jako obecność dodatkowej, niepożądanej energii w systemie obserwacyjnym, która zasłania interesujące informacje., Gdy pomiary zbliżają się do progu bezwzględnego, zmienność szumu wzrasta, powodując zaciemnienie progu. Różne rodzaje hałasu wewnętrznego i zewnętrznego obejmują nadmierne bodźce, nadmierną lub niedostateczną stymulację układu nerwowego oraz warunki, które fałszywie stymulują nerwy w przypadku braku bodźców zewnętrznych.
uniwersalny próg bezwzględny jest trudny do zdefiniowania ze względu na zmienność pomiarów. Podczas gdy uczucie występuje na nerwach fizycznych, mogą być powody, dla których nie jest spójne. Wiek lub uszkodzenie nerwów może wpływać na uczucie., Podobnie czynniki psychologiczne mogą wpływać na postrzeganie doznań fizycznych. Stan psychiczny, pamięć, choroby psychiczne, zmęczenie i inne czynniki mogą zmienić percepcję.
zastosowanie w lotnictwie. Jeśli chodzi o ruch w dowolnym z możliwych sześciu stopni swobody (6-DoF), to fakt istnienia czujników jest powodem, dla którego istotne jest, aby samoloty miały przyrządy latające na oślep. Długotrwały lot w chmurze nie jest możliwy tylko dzięki wskazówkom „seat-of-the-pants”, ponieważ błędy narastają w wyniku ruchów samolotu poniżej progu SENSORYCZNEGO pilota, co ostatecznie prowadzi do utraty kontroli.,
- w symulatorach lotu z platformami ruchowymi progi sensoryczne ruchu wykorzystuje się w technice znanej jako „przyspieszenie-początek cueing”. Jest to miejsce, w którym Platforma ruchowa, po dokonaniu początkowego przyspieszenia, które jest wyczuwane przez załogę symulatora, platforma jest ponownie ustawiona na mniej więcej swoją neutralną pozycję, przesuwając się z prędkością poniżej progu SENSORYCZNEGO, a następnie jest gotowa do reakcji na następne przyspieszenie wymagane przez komputer symulatora.